Starostwo Powiatowe w Rawie Mazowieckiej

RYS HISTORYCZNY SŁUŻB SANITARNO - EPIDEMIOLOGICZNYCH I PAŃSTWOWEJ INSPEKCJI SANITARNEJ W POLSCE

50 rocznica Państwowej Inspekcji Sanitarnej, którą obchodziliśmy w 2004 roku. to jednocześnie 85 rocznica powstania w Polsce Służb Sanitarno - Epidemiologicznych. Początki działalności służb sanitarnych datują się w latach międzywojennych, kiedy to sprawami sanitarno - epidemiologicznymi zajmował się Państwowy Zakład Higieny wraz ze swoimi filiami, funkcjonujący jako organ opiniujący i naukowo - badawczy, wspomagany przez Wojewódzkich i Powiatowych Lekarzy w zakresie nadzoru terenowego i zwalczania chorób zakaźnych.

Kolejnym krokiem w rozwoju służb sanitarnych było utworzenie, Uchwałą Rady Ministrów Polskiego Komitetu Wyzwolenia Narodowego w Lublinie, w listopadzie 1944 roku, Naczelnego Nadzwyczajnego Komisariatu do Walki z Epidemiami (NNK), który dysponował własnymi środkami technicznymi, magazynami, transportem a także materiałami i wytwórniami.

Naczelny Nadzwyczajny Komisariat do Walki z Epidemiami, działał poprzez powstałe grupy operacyjne na terenie całego kraju i ziem wyzwolonych. Wyszukiwano i zatrudniano byłych pracowników oraz fachowców ds. sanitarnych, przez co Komitet działał coraz sprawniej. Kiedy w maju 1945 roku, Rada Ministrów powołała do funkcjonowania Ministerstwo Zdrowia, w jego skład wszedł Naczelny Nadzwyczajny Komisariat do Walki z Epidemiami zachowując swoją pełną autonomię. Rozpoczęto również   prace przygotowawcze do organizacji terenowego aparatu sanitarno - epidemiologicznego. W wyniku tych działań:

• Został uruchomiony Państwowy Zakład Higieny i jego filie - w tym również w Lodzi,

• W Wojewódzkich Wydziałach Zdrowia powstały  Oddziały  Sanitarno Epidemiologiczne, które kierowały akcjami sanitarnymi. W skład oddziału wchodził Inspektor Sanitarny oraz 2 referentów (ds. zwalczania chorób zakaźnych i nadzoru sanitarnego),

• W powiecie, akcjami sanitarno - epidemiologicznymi kierował Lekarz Powiatowy. Posiadał biuro sanitarne i zatrudniał w nim l - 2 kontrolerów oraz pielęgniarkę epidemiologiczną,

• W kraju utworzono okręgi sanitarne. Jednostką organizacyjną był Ośrodek Zdrowia z wydzielonym biurem , w którym pracował kontroler sanitarny. Następny etap w historii służb sanitarno - epidemiologicznych, to powstanie Powiatowych Kolumn Sanitarnych, których zadaniem było:

• Prowadzenie stałej akcji sanitarno - porządkowej,

• Nadzór nad stanem sanitarnym podległego terenu,

• Propagowanie zasad higieny,

• Szerzenie oświaty sanitarnej,

• Zwalczanie ognisk epidemicznych,

Działaniem Kolumny Sanitarnej kierował Kierownik Kolumny.

 W roku 1952, Uchwałą Rządu zmieniono strukturę organizacyjną  służb sanitarnych. Powołano wojewódzkie oraz powiatowe stacje sanitarno - epidemiologiczne, w których uruchomione zostały laboratoria. W pozostałych powiatach, nadal działały Powiatowe Kolumny Sanitarne, zachowując dotychczasowe zadania oraz dokonując poboru prób do badań laboratoryjnych.

Działanie biur sanitarnych przy przychodniach i ośrodkach zdrowia pozostaje bez zmian do 1971 roku, kiedy ulegają likwidacji.

W 1954 roku. na mocy dekretu z 14 sierpnia, powołano na bazie istniejących stacji. Państwową Inspekcje Sanitarną, jako społeczny zakład służby zdrowia. W tym czasie. Państwowa Inspekcja Sanitarna dysponowała 19 stacjami wojewódzkimi, 101 stacjami powiatowymi wyposażonymi w laboratoria oraz 279 powiatowymi kolumnami sanitarnymi.

Nowy podział administracyjny państwa w 1975 roku. spowodował kolejne zmiany w strukturach inspekcji sanitarnej. Powstało 49 wojewódzkich. 322 terenowe i 10 portowych stacji sanitarno - epidemiologicznych.

Sytuacja powyższa trwała do 1999 roku, czyli kolejnej zmiany podziału administracyjnego kraju, w wyniku której powstało 16 wojewódzkich, 313 powiatowych i 15 granicznych stacji. W województwie łódzkim działa aktualnie Wojewódzka Stacja Sanitarno - Epidemiologiczna w Lodzi, 20 powiatowych stacji i l miejska stacja w Łodzi.

Historia służby sanitarnej w powiecie rawskim:

W roku 1947, utworzono w powiecie Powiatową Kolumnę Sanitarną. Kontrolerami sanitarnymi w tym czasie byli:

• Jan Motyl - sprawujący nadzór sanitarny nad rejonem działalności Ośrodka Zdrowia w Czerniewicach,

• Andrzej Lubicki - nadzorujący rejon Lubochni,

• Dezynfektor - Jan Rybak,

• Jerzy Wróblewski - późniejszy instruktor higieny,

• Feliks Dębski - późniejszy instruktor higieny i do roku 1954 Kierownik Kolumny Sanitarnej,

Podstawowym zadaniem służby sanitarnej, w tym okresie, była walka z chorobami zakaźnymi prowadzona poprzez wykonywanie szczepień ochronnych, zabiegi dezynfekcyjne i nadzór nad placówkami zbiorowego żywienia.

Od 1953 roku. liczba pracowników służby sanitarnej wzrastała. Powstały biura sanitarne przy Ośrodkach Zdrowia w Nowym Mieście, Kaleniu, Białej Rawskiej, Rzeczycy i Żelechlinku. Kontrolerzy sanitarni oprócz nadzoru epidemiologicznego, sprawowali również nadzór nad placówkami służby zdrowia, nauczania i wychowania, zakładami pracy oraz obiektami żywnościowymi i komunalnymi.

W roku 1957, Kolumna Sanitarna przekształciła się w Powiatową Stację Sanitarno -Epidemiologiczną, której pierwszym kierownikiem został felczer Jan Kuśmider.

W latach 1961 - 1962, funkcję tę pełnił instruktor higieny Aleksy Sawicki, a od roku 1962 do 1974 Państwowym Powiatowym Inspektorem Sanitarnym był lek. med. Jan Grzelczak.

Kiedy w 1971 roku likwidowano biura sanitarne przy Ośrodkach Zdrowia, pracownicy zostali zatrudnieni w Powiatowej Stacji Sanitarno - Epidemiologicznej, która początkowo mieściła się przy ulicy Tomaszowskiej, a następnie została przeniesiona do budynku Poradni Rejonowej przy ulicy Jedności Robotniczej.

Po reformie administracyjnej kraju w 1975 roku. Powiatowa Stacja Sanitarno - Epidemiologiczna, stała się Terenową Stacją Sanitarno - Epidemiologiczną. Otrzymała na swoją siedzibę pomieszczenia w budynku przy ulicy Łowickiej 15, w których mieści się do dnia dzisiejszego.

W 1976 roku. w strukturze stacji powstało   laboratorium wykonujące badania bakteriologiczne i chemiczne wody, żywności oraz bakteriologiczne z materiału biologicznego.

Od 1975 do 1990 roku, Dyrektorem i Państwowym Terenowym Inspektorem Sanitarnym był lek. med. Zdzisław Walicki, a w latach 1990 - 1992, funkcję tę pełniły kolejno mgr Maria Walicka i mgr Henryka Kmieciak.

W wyniku kolejnej reformy państwa w 1999 roku. Terenowa Stacja staje się Powiatową Stacją Sanitarno - Epidemiologiczną, a funkcjonujący od 1992 roku Państwowy Terenowy Inspektor Sanitarny lek. med. Jerzy Drzewek, kontynuuje swoją pracę jako Państwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny do 3 marca 2003 roku.

Od 4 marca do chwili obecnej Dyrektorem i Państwowym Powiatowym Inspektorem Sanitarnym jest mgr farm. Krzysztof Jasiński.